O profesor catedrático experto en Medio Ambiente, natural de Ponteareas, co gallo do seu nomeamento como Fillo Predilecto de Ponteareas, organizou e dirixiu un Cumio de Medio Ambiente e Saúde a nivel internacional
Desde as primeiras horas da mañá do 27 de maio celebrouse o devandito Cumio no auditorio Reveriano Soutullo de Ponteareas. Nel puidéronse escoitar as voces de ambientalistas de varios continentes. Expertos en medio ambiente como a mozambicana Teresa Luís Moreira, a angolana Amelia Kamia Samuel, o mexicano Carlos S. Pazos, o lisboeta Rogério Paulo Da Silva ou o xefe de Programas de Controis ambientais da Xunta de Galicia, Manuel Álvarez Cortiñas. Tamén relatores expertos en calidade do aire como Rosalía Fernández Patier do Instituto San Carlos de Madrid, o enxeñeiro Francisco Silva Castaño e os profesores Martí Boscá, Bueno Marí, Dominic Royé o Ramón Barco. Sobre os recursos hídricos participaron os profesores como Pereira Vieira, Melgar Riol, Alonso Fernández del Rey Martín, Susana Paixão, Campos Mosquera e Mogin del Pozo. Respecto á xestión de recursos naturais Verónica Giberti, Sanz Larruga, Torres Fernández, González Philippon, Escudero Merino, Fernández de la Cigoña Núñez, Lirón Lago e Castro Domínguez interviñeron.
Na presentación do evento o profesor Peña destacou o papel da vila de Ponteareas no Programa Galego de Municipios Saudables e Sustentables 2000-2020. Tras 16 anos, explicou- case 6.000 ambientalistas e 55 municipios visitados. Pena resumiu que as súas actividades se celebraron en tres ocasións na vila do Tea con distintos alcaldes. E anunciou que o próximo VII Congreso Galego de Medio Ambiente e o 56º Curso de Saúde ambiental celebrarase dentro dun ano no municipio de Caldas de Reis.
Con motivo deste papel de Ponteareas -unha vila, capital de comarca-, o profesor Pena Castiñeira quixo entregar ao alcalde de Ponteareas, Xosé Represas a Medalla Conmemorativa en esmalte e prata. Pola súa banda, Represas acolleu o distintivo en nome da súa corporación e das anteriores e dixo que sería símbolo dun momento importante na historia da vila.
O alcalde aproveitou a presenza de tan ilustres persoas, antes mencionadas, para convidalos a coñecer o entorno medio ambiental de Ponteareas así como a confección das alfombras. Falou de Ponteareas como unha vila rica en patrimonio natural e ambiental e convidou aos congresistas a coñecer o río Tea, “un río virxe, sen agresións medio ambientais”, e ver como se confeccionan as alfombras florais para o Santísimo Sacremento na noite do sábado ao domingo.
Respecto do Cumio, o alcalde ponteareán insistiu en que “cremos imprescindible fixar metas a longo prazo para o desenvolvemento e o medio ambiente”. Avogou por un modelo máis “esixente” con acordos. E defendeu a posibilidade de que os recursos ambientais crean valor económico.
Peña sinalou como obxectivo global desta cume “loitar por unha saúde ambiental para todos. Unha saúde integral para todos os cidadáns do mundo”. Tamén expuxo os motivos que lle levaron a traer este cume a Ponteareas e, desde o punto de vista afectivo, subliñou que se trataba dunha correspondencia de gratitude á terra onde empezou a súa traxectoria como persoa.
Pola súa banda, Andrés Paz-Ares Rodríguez director xeral de Saúde Pública dá Consellería de Sanidade afirmou a íntima relación entre saúde e medio ambiente. E sinalou que os impactos sobre a saúde humana son complexos e están acompañados de elementos de incerteza. Referiuse, así mesmo, a que ameazas como o cambio climático preséntanse xa como reais. Inclinouse pola necesidade de programas con fins ambientais acompañados de accións para mellorar a saúde ambiental. Destacou a necesidade da vixilancia sanitaria e a saúde ambiental nun mundo cambiante.
Interveu tamén a representante da Secretaría Xeral Técnica da Consellería de Medio Ambiente e Ordenación territorial María Jesús Lorenzana Somoza que cualificou de “complexa e transversal” a actuación en temas medio ambientais. Por iso, afirmou que á parte das potestades públicas para inspeccionar ou sancionar hoxe en día as administracións públicas deben investigar e estudar sistemas e formas para que a contorna non sufra degradación nos actos de consumo. Desexou que o Cume de Expertos sirva “para ampliar a nosa visión de futuro” e poder profundar na eficiencia dos recursos medio ambientais.
Pola tarde, o profesor Peña Castiñeira presentou o Liber Amicorum, un traballo colectivo de máis de douscentos autores que falan nas súa páxinas sobre a figura do profesor Peña e a súa relación profesional e de amizade con el.
Máis tarde, coa presenza de tódolos membros da Corporación ponteareana co alcalde ao fronte, Xosé Represas, se lle entregou o título de Fillo Predilecto de Ponteareas a Francisco José Peña Castiñeira. Rematou o acto co concerto da soprano Teresa Novoa tamén no auditorio Reveriano Soutullo. Finalmente, un numeroso grupo de participantes no Cumio e amigos do científico asistiron a unha cea-encontro de “confraternidade dos pobos do mundo” no Gran Hotel Balneario de Mondariz.